User va Privileged rejimlari qo‘llanmasi
PreviousRouter va Switch konfiguratsiya qilish rejimlariNextCisco IOS konfiguratsion buyruqlari to'plami
Last updated
Last updated
Cisco IOS (Internetwork Operating System) da tarmoq qurilmalari (router va switch) boshqaruvi uchun turli darajadagi rejimlar mavjud. Asosiy rejimlar User EXEC va Privileged EXEC rejimlari hisoblanadi. Quyida ushbu rejimlar va ular orqali boshqa konfiguratsiya rejimlariga kirish haqida batafsil ma’lumot berilgan.
User EXEC rejimida siz faqatgina cheklangan buyruqlar to'plamidan foydalanishingiz mumkin. Router yoki switch bilan dastlabki ulanishda ushbu rejimga kirasiz.
Xususiyatlari:
Tarmoq qurilmasida jiddiy o‘zgarishlar kiritish imkoniyati mavjud emas.
Faqat diagnostika uchun mo‘ljallangan buyruqlar (masalan, ping, traceroute, show) ishlatiladi.
Maxfiy konfiguratsiyalar va asosiy sozlamalarni ko'rish yoki o'zgartirish imkoni yo'q.
> belgisi terminal kursorida ko‘rinadi, masalan:
Misol:
Mazkur buyruq routerning operatsion tizimi va apparati haqida umumiy ma’lumot beradi.
Privileged EXEC rejimi User EXEC rejimidan yuqori darajada va ko‘proq imkoniyatlar taqdim etadi. Bu rejim orqali qurilma diagnostikasi va konfiguratsiyasini ko‘rish mumkin.
Xususiyatlari:
Qurilma konfiguratsiyasini ko‘rish va diagnostika qilish imkoniyati mavjud.
Qurilma sozlamalarini saqlash, yuklash va qayta yuklash imkoniyati mavjud.
# belgisi terminal kursorida ko‘rinadi, masalan:
Kirish usuli:
Muhim buyruqlar:
show running-config – Joriy konfiguratsiyani ko‘rish.
reload – Qurilmani qayta yuklash.
copy running-config startup-config – Joriy konfiguratsiyani saqlash.
Privileged rejimdan configure terminal buyrug‘i orqali kiriladi. Bu rejimda router yoki switch‘ning asosiy konfiguratsiyasini o‘zgartirish mumkin.
Xususiyatlari:
Tarmoq interfeyslari, protokollar va boshqa umumiy sozlamalarni o‘zgartirish imkonini beradi.
(config) belgisi terminal kursorida ko‘rinadi, masalan:
Kirish usuli:
Misol:
Mazkur buyruq routerning nomini MyRouter qilib o'zgartiradi.
Bu rejimda tarmoq interfeyslarini (masalan, FastEthernet yoki GigabitEthernet) sozlash mumkin. Ushbu rejimga Global Configuration Mode orqali kiriladi.
Kirish usuli:
Xususiyatlari:
Interfeys IP-manzilini, VLAN sozlamalarini va boshqa parametrlarni o'rnatish imkonini beradi.
(config-if) belgisi terminal kursorida ko‘rinadi.
Misol:
Mazkur buyruqlar interfeysga IP manzilni o'rnatadi va interfeysni yoqadi.
Cisco IOSda boshqa maxsus konfiguratsiya rejimlari ham mavjud:
Line Configuration Mode – Konsol yoki VTY (Virtual Terminal) liniyalarini sozlash.
Kirish:
Router Configuration Mode – Yo‘naltiruvchi protokollar (masalan, OSPF, EIGRP) konfiguratsiyasi.
Kirish:
Cisco qurilmasida rejimlar orasida quyidagi buyruqlar orqali o'tish mumkin:
User EXEC rejimdan Privileged EXEC rejimga:
Privileged EXEC rejimdan Global Configuration rejimga:
Global Configuration rejimdan Interface Configuration rejimga:
Rejimdan chiqish:
Exit yoki end buyrug‘lari orqali avvalgi rejimga qaytishingiz mumkin.
Masalan:
Cisco IOS rejimlari foydalanuvchilarga tarmoq qurilmalarini samarali boshqarish imkonini beradi. User EXEC va Privileged EXEC rejimlari diagnostika va umumiy ko‘rish imkoniyatlarini taqdim etsa, Global Configuration va Interface Configuration rejimlari qurilmaning asosiy sozlamalarini o‘zgartirish uchun xizmat qiladi. Har bir rejimdagi buyruqlarni o‘zlashtirish tarmoq boshqaruvini xavfsiz va samarali amalga oshirishga yordam beradi.
