CLI (Command Line Interface) kirish

CLI (Command Line Interface) – bu foydalanuvchiga matnli buyruqlar yordamida tizim yoki qurilmalar bilan ishlash imkonini beruvchi interfeysdir. Cisco IOS tizimida CLI orqali yo‘riqnoma (router) va kommutator (switch) kabi tarmoq qurilmalarini boshqarish, sozlash va diagnostika qilish amalga oshiriladi.

CLI tarmoq administratorlari va xavfsizlik muhandislari uchun muhim vosita bo‘lib, bu orqali tezkor sozlash va monitoring ishlarini amalga oshirish mumkin. GUI (Graphical User Interface) ga nisbatan CLI kam resurs talab qiladi, aniq va samarali boshqaruvni ta’minlaydi.

CLI asosiy xususiyatlari:

• Buyruqlar orqali boshqaruv – Qurilmani sozlash, tarmoqqa ulash va xavfsizlik funksiyalarini faollashtirish imkonini beradi.

• Tezkor va samarali ishlash – Buyruqlar matnli shaklda bo‘lgani uchun, tizim GUI ga qaraganda tezroq javob qaytaradi.

• Tizim resurslarini tejash – Grafik interfeys talab etilmaganligi sababli, tizimning ishlash samaradorligi oshadi.

• Masofaviy boshqaruv – CLI orqali SSH yoki Telnet protokollari yordamida tarmoq qurilmalariga masofaviy ulanish va sozlash amalga oshiriladi.

Cisco IOS CLI interfeysi uchta asosiy rejimga ega:

1. User EXEC Mode – Asosiy kuzatuv va diagnostika buyruqlari ishlatiladigan rejim (> bilan ifodalanadi).

2. Privileged EXEC Mode – Qurilmaning kengaytirilgan sozlamalariga kirish imkonini beradigan rejim (# bilan ifodalanadi).

3. Global Configuration Mode – Qurilmani to‘liq sozlash va xavfsizlik parametrlarini o‘zgartirish uchun ishlatiladigan rejim.

CLI yordamida Cisco IOS qurilmalarini boshqarish IT mutaxassislari uchun muhim ko‘nikmalardan biri hisoblanadi. Ushbu bo‘limda CLI ning ishlash tamoyillari va buyruqlari haqida batafsil o‘rganasiz.