Assemblyda send() va recv() orqali ma'lumot almashish

Socket dasturlashning muhim qismi bo‘lgan send() va recv() tizim chaqiruvlari mijoz va server o‘rtasida ma'lumot almashish uchun ishlatiladi. Bu mavzuda siz assembly tilida bu tizim chaqiruvlarini qanday amalga oshirishni o‘rganasiz.

send() tizim chaqirig‘i haqida

Vazifasi

send() tizim chaqirig‘i socket orqali ma'lumot yuboradi. Bu chaqiruv TCP protokoli yordamida ishonchli tarzda ma'lumotni uzatadi.

Parametrlari

Parametr	Tavsif
socket_fd	Socket fayl deskriptori
buffer	Yuboriladigan ma'lumot manzili
length	Yuboriladigan ma'lumot uzunligi
flags	Qo‘shimcha sozlamalar (ko‘pincha 0)

send() tizim chaqirig‘i ishlash tartibi

1. eax registriga sys_socketcall identifikatori (0x66) yuklanadi.

2. ebx registriga send funksiyasi kodi (9) yuklanadi.

3. ecx registriga parametrlar jadvalining manzili yuklanadi.

4. int 0x80 instruktsiyasi yordamida tizim chaqiruvini amalga oshiriladi.

Muvaffaqiyatli bajarilganda, eax registrida yuborilgan baytlar soni qaytariladi.

recv() tizim chaqirig‘i haqida

Vazifasi

recv() tizim chaqirig‘i socket orqali ma'lumot qabul qiladi. Bu chaqiruv TCP protokolida server yoki mijozdan kelgan ma'lumotlarni oladi.

Parametrlari

Parametr	Tavsif
socket_fd	Socket fayl deskriptori
buffer	Qabul qilinadigan ma'lumot uchun bufer
length	Maksimal qabul qilinadigan baytlar soni
flags	Qo‘shimcha sozlamalar (ko‘pincha 0)

recv() tizim chaqirig‘i ishlash tartibi

1. eax registriga sys_socketcall identifikatori (0x66) yuklanadi.

2. ebx registriga recv funksiyasi kodi (10) yuklanadi.

3. ecx registriga parametrlar jadvalining manzili yuklanadi.

4. int 0x80 orqali tizim chaqiruvini amalga oshiriladi.

Muvaffaqiyatli bajarilganda, eax registrida qabul qilingan baytlar soni qaytariladi.

Assembly kod – send() va recv() orqali ma'lumot almashish

Quyida mijozdan xabar qabul qilish va unga javob yuborish jarayonini ko‘rsatadigan assembly kod keltirilgan.

Kod – send() va recv()

section .data
    msg_send    db "Hello, client!", 0xA  ; Mijozga yuboriladigan xabar
    msg_len     equ $ - msg_send           ; Xabar uzunligi
    buffer      times 128 db 0             ; Qabul qilinadigan ma'lumot uchun bufer

section .bss
    socket_fd   resd 1                     ; Server socket fayl deskriptori
    client_fd   resd 1                     ; Mijoz socket fayl deskriptori

section .text
    global _start

_start:
    ;Mijozdan ma'lumot qabul qilish (recv)
    mov eax, 0x66                          ; `sys_socketcall` identifikatori
    mov ebx, 10                            ; `recv` funksiyasi kodi
    lea ecx, [recv_args]                   ; Argumentlar manzili
    int 0x80                               ; Tizim chaqiruvini amalga oshirish

    ;Natijani tekshirish
    cmp eax, 0                             ; Xatolik yoki ulanishning yopilganligini tekshirish
    jle recv_error                         ; Agar `eax` ≤ 0 bo‘lsa, xatolik

    ;Mijozdan kelgan xabarni ekranga chiqarish (sys_write)
    mov eax, 4                             ; `sys_write`
    mov ebx, 1                             ; stdout (1)
    lea ecx, [buffer]                      ; Buferdagi qabul qilingan ma'lumot
    mov edx, eax                           ; Qabul qilingan baytlar soni
    int 0x80                               ; Xabarni ekranga chiqarish

    ;Mijozga javob yuborish (send)
    mov eax, 0x66                          ; `sys_socketcall` identifikatori
    mov ebx, 9                             ; `send` funksiyasi kodi
    lea ecx, [send_args]                   ; Argumentlar manzili
    int 0x80                               ; Tizim chaqiruvini amalga oshirish

    ;Socketlarni yopish
    mov eax, 6                             ; `sys_close`
    mov ebx, [client_fd]                   ; Mijoz socket fayl deskriptori
    int 0x80                               ; Mijoz socketni yopish

    mov eax, 6                             ; `sys_close`
    mov ebx, [socket_fd]                   ; Server socket fayl deskriptori
    int 0x80                               ; Server socketni yopish

    ;Dasturdan chiqish
    mov eax, 1                             ; `sys_exit`
    xor ebx, ebx                           ; Chiqish kodi: 0
    int 0x80                               ; Dasturdan chiqish

recv_error:
    ; Xatolik yuz berdi, dasturdan chiqish
    mov eax, 1                             ; `sys_exit`
    mov ebx, 1                             ; Chiqish kodi: 1
    int 0x80                               ; Dasturdan chiqish

section .data
    recv_args dd client_fd, buffer, 128, 0 ; `recv()` argumentlari
    send_args dd client_fd, msg_send, msg_len, 0 ; `send()` argumentlari

Kodning tushuntirishi

1. Ma'lumot qabul qilish (recv())

   • recv() tizim chaqirig‘i mijozdan ma'lumot qabul qiladi.

   • Buferga qabul qilingan ma'lumotni ekranga chiqarish uchun sys_write chaqiruvi ishlatilgan.

2. Ma'lumot yuborish (send())

   • send() tizim chaqirig‘i yordamida mijozga "Hello, client!" xabari yuboriladi.

3. Socketlarni yopish

   • Ulanish tugagach, avval mijoz socketi, keyin server socketi sys_close orqali yopiladi.

4. Xatoliklarni qayta ishlash

   • Agar recv() yoki send() chaqirig‘ida xatolik yuz bersa, dastur darhol chiqadi.

Eslatmalar

• Socket parametrlarini sozlash: recv_args va send_args jadvallarida socket fayl deskriptori, bufer va uzunlik parametrlarini to‘g‘ri sozlash kerak.

• TCP protokoli: Bu kod TCP socket orqali ishlaydi. UDP uchun sendto() va recvfrom() tizim chaqiruvlari ishlatiladi.

• Kelib tushgan baytlar soni: recv() chaqiruvi eax registrida kelgan baytlar sonini qaytaradi. Agar qiymat 0 bo‘lsa, mijoz ulanishni yopganini bildiradi.

Bu orqalar li assemblyda send() va recv() tizim chaqiruvlari yordamida socket orqali ma'lumot almashish jarayonini o‘rgandingiz. Ushbu chaqiruvlar tarmoq dasturlashda asosiy vositalar bo‘lib, mijoz va server o‘rtasida real vaqt rejimida xabarlar uzatishni ta'minlaydi.