C# Constants (Konstantalar)

Konstanta nima ?

Konstanta — dastur davomida qiymati o‘zgarmaydigan o‘zgaruvchi. Bu shuni anglatadiki, bir marta qiymat berilgandan so‘ng, konstanta qayta o‘zgartirilmaydi. Konstantalar odatda dasturiy kodni aniqroq va xatolardan himoyalanganroq qilish uchun ishlatiladi.

C# da konstantalar const kalit so‘zi bilan aniqlanadi.

Konstantani e'lon qilish

• Konstantani e'lon qilishda:

  • const kalit so‘zi ishlatiladi.

  • Har doim ma’lumot turi va qiymat bir vaqtning o‘zida berilishi kerak.

  • Konstantaning qiymati dastur davomida o‘zgarmaydi.

Sintaksis:

const malumot_turi nom = qiymat;

Misol:

const double PI = 3.14; // Pi soni (o‘zgarmas qiymat)
const int MAX_YOSH = 120; // Maksimal yosh

Konstantaning xususiyatlari

1. Bir marta aniqlanadi:

   • Konstantaga qiymat faqat e'lon qilish paytida beriladi.

   • Keyinchalik qiymatni o‘zgartirish mumkin emas.

2. O‘zgarmas:

   • Konstantalar kod davomida doim bir xil qiymatga ega bo‘ladi.

3. Statik xususiyat:

   • Konstantalar avtomatik ravishda statik hisoblanadi, ular obyektga bog‘liq emas, balki sinfga bog‘liq bo‘ladi.

Konstantaning ahamiyati

1. Kodni tushunarli qiladi:

   • Qaytariluvchi qiymatlarni nom bilan belgilash kodni o‘qishni va tushunishni osonlashtiradi.

2. Xatolarni kamaytiradi:

   • Dasturchi noto‘g‘ri qiymat kiritib qo‘yishining oldini oladi.

3. Ma'lumotlarni himoya qiladi:

   • O‘zgarmas qiymatlar dastur davomida tasodifan o‘zgartirilmaydi.

Misollar

Oddiy konstanta:

using System;

class Program
{
    const double PI = 3.14159; // Doimiy qiymat

    static void Main(string[] args)
    {
        double radius = 5.0;
        double aylanaUzunligi = 2 * PI * radius;

        Console.WriteLine($"Aylananing uzunligi: {aylanaUzunligi}");
    }
}

Natija:

Aylananing uzunligi: 31.4159

Konstanta bilan ishlash:

Konstantalar odatda umumiy ma'lumotlar uchun ishlatiladi, masalan:

• Matematik qiymatlar (PI, e).

• Maksimal yoki minimal chegaralar (MAX_YOSH, MIN_YOSH).

• Konfiguratsiya sozlamalari (masalan, port raqami, URL).

Misol:

const string SALOM = "Salom, dunyo!";
const int PORT = 8080;

Console.WriteLine(SALOM);
Console.WriteLine($"Server porti: {PORT}");

Natija:

Salom, dunyo!
Server porti: 8080

Cheklovlar va E’tiborli joylar

1. Konstantalar o‘zgaruvchan qiymatlar bilan e'lon qilinmaydi:

   • Quyidagi kod xatolik beradi:

     int son = 5;
     const int MAX = son; // Xato: Konstantaning qiymati aniq bo‘lishi kerak

2. Konstantalar faqat kompilyatsiya vaqtida ma’lum bo‘lgan qiymatlarga ega bo‘lishi kerak.

Xulosa

• const — qiymati o‘zgarmas o‘zgaruvchilarni belgilash uchun ishlatiladi.

• Konstantalar kodni o‘qish va tushunishni osonlashtiradi.

• Konstantalar kodni barqaror qiladi va xatolardan himoya qiladi.