C# User Input (Foydalanuvchi kiritishi)

Foydalanuvchi kiritishi (User Input) — bu dasturda foydalanuvchi tomonidan ma'lumotlarni kiritish va ushbu ma'lumotlarni dasturda ishlatish jarayonidir. C# dasturlash tilida foydalanuvchi kiritishi uchun Console.ReadLine funksiyasi ishlatiladi. Ushbu funksiya yordamida matnli ma'lumot olinadi, va kerak bo‘lsa, boshqa turdagi ma'lumotlarga o‘zgartiriladi.

Foydalanuvchi kiritishining ahamiyati

1. Interaktivlik: Foydalanuvchi kiritishi dasturlarni dinamik va interaktiv qiladi. Masalan, foydalanuvchi o‘z yoshini, ismni yoki boshqa parametrlarni kiritadi.

2. Moslashuvchanlik: Har xil kiritilgan ma'lumotlarga asoslangan hisob-kitoblar va jarayonlarni avtomatlashtirish mumkin.

3. Real vaqtli ma'lumotlar: Dastur real vaqt rejimida foydalanuvchi ma'lumotlari bilan ishlaydi.

Foydalanuvchi kiritishining asosiy usullari

1. Console.ReadLine funksiyasi

• Console.ReadLine — bu metod foydalanuvchidan matnli ma'lumot oladi.

• Natija har doim string (matn) sifatida qaytariladi.

Sintaksis:

string ma'lumot = Console.ReadLine();

2 Kiritilgan ma'lumotlarni boshqa turga o‘zgartirish

• Odatda, foydalanuvchi kiritgan ma'lumot boshqa ma'lumot turlariga o‘zgartirilishi kerak (masalan, int, double, bool).

• Buning uchun Convert yoki Parse metodlaridan foydalaniladi.

Misol:

int yosh = Convert.ToInt32(Console.ReadLine());

Foydalanuvchi kiritishining jarayoni

1 Ma'lumotni so‘rash

Dastur foydalanuvchiga kerakli ma'lumotni kiritishni so‘raydi.

Misol:

Console.WriteLine("Yoshingizni kiriting:");

2 Ma'lumotni olish

Foydalanuvchining kiritgan qiymatini o‘qib olish uchun Console.ReadLine ishlatiladi.

Misol:

string yoshMatn = Console.ReadLine();

3 Ma'lumotni qayta ishlash

Kiritilgan ma'lumotni kerakli turga o‘zgartirib, undan foydalanish mumkin.

Misol:

int yosh = Convert.ToInt32(yoshMatn);

Nazariy tushuncha: Ma'lumot turlarini o‘zgartirish

1. Convert.ToInt32: Matnni butun songa o‘zgartiradi. Agar noto‘g‘ri ma'lumot kiritsangiz, xato beradi.

2. Parse: Matnni ma'lumot turiga aylantiradi. Masalan, int.Parse, double.Parse.

3. TryParse: Xatolarga bardoshli metod bo‘lib, noto‘g‘ri qiymat kiritsangiz, dastur to‘xtamaydi.

Misollar:

• Convert:

int yosh = Convert.ToInt32(Console.ReadLine());

• Parse:

int yosh = int.Parse(Console.ReadLine());

• TryParse:

if (int.TryParse(Console.ReadLine(), out int yosh))
{
    Console.WriteLine($"Yoshingiz: {yosh}");
}
else
{
    Console.WriteLine("Yoshingiz noto‘g‘ri kiritildi!");
}

To‘liq dastur misollari

Misol 1: Matnli ma'lumot olish

using System;

class Program
{
    static void Main(string[] args)
    {
        Console.WriteLine("Ismingizni kiriting:");
        string ism = Console.ReadLine();
        Console.WriteLine($"Salom, {ism}!");
    }
}

Ishlash jarayoni:

1. Dastur foydalanuvchidan ismni kiritishni so‘raydi.

2. Foydalanuvchi ismni kiritadi.

3. Dastur ismni chiqaradi.

Natija:

Ismingizni kiriting:
Ali
Salom, Ali!

Misol 2: Butun sonli ma'lumot olish

using System;

class Program
{
    static void Main(string[] args)
    {
        Console.WriteLine("Yoshingizni kiriting:");
        int yosh = Convert.ToInt32(Console.ReadLine());
        Console.WriteLine($"Sizning yoshingiz: {yosh}");
    }
}

Ishlash jarayoni:

1. Dastur foydalanuvchidan yoshini kiritishni so‘raydi.

2. Foydalanuvchi yoshini kiritadi.

3. Dastur yoshni chiqaradi.

Natija:

Yoshingizni kiriting:
25
Sizning yoshingiz: 25

Misol 3: Bir nechta ma'lumotlarni olish

using System;

class Program
{
    static void Main(string[] args)
    {
        Console.WriteLine("Ismingizni kiriting:");
        string ism = Console.ReadLine();

        Console.WriteLine("Yoshingizni kiriting:");
        int yosh = Convert.ToInt32(Console.ReadLine());

        Console.WriteLine($"Salom, {ism}! Sizning yoshingiz {yosh} da.");
    }
}

Ishlash jarayoni:

1. Dastur foydalanuvchidan ism va yoshni kiritishni so‘raydi.

2. Kiritilgan qiymatlar matn va son sifatida saqlanadi.

3. Natija formatlangan holda ekranga chiqariladi.

Natija:

Ismingizni kiriting:
Ali
Yoshingizni kiriting:
25
Salom, Ali! Sizning yoshingiz 25 da.

Xatolardan himoyalanish

Foydalanuvchi noto‘g‘ri ma'lumot kiritganda xatolik yuz bermasligi uchun TryParse usulidan foydalanish tavsiya etiladi.

Misol:

using System;

class Program
{
    static void Main(string[] args)
    {
        Console.WriteLine("Yoshingizni kiriting:");
        if (int.TryParse(Console.ReadLine(), out int yosh))
        {
            Console.WriteLine($"Sizning yoshingiz: {yosh}");
        }
        else
        {
            Console.WriteLine("Noto‘g‘ri yosh kiritildi!");
        }
    }
}

Natija (to‘g‘ri kiritish):

Yoshingizni kiriting:
25
Sizning yoshingiz: 25

Natija (noto‘g‘ri kiritish):

Yoshingizni kiriting:
abc
Noto‘g‘ri yosh kiritildi!

Xulosa

1. Foydalanuvchi kiritishining asosiy vositasi: Console.ReadLine.

2. Kiritilgan ma'lumotni tahlil qilish:

   • Convert: Standart usul.

   • Parse: O‘xshash ma'lumot turlarini aylantirish uchun.

   • TryParse: Xatolarga bardoshli ma'lumot tahlili.

3. Interaktiv dasturlar: Foydalanuvchi kiritishi yordamida foydalanuvchilar bilan muloqot qilish va dinamik jarayonlarni yaratish.