socket() tizim chaqirig‘i assemblyda

Bu qo‘llanmada socket() tizim chaqirig‘ini noldan qanday yozish va tushunish haqida to‘liq ma'lumot beraman. Bu kod TCP socket yaratib, fayl deskriptorni qaytaradi.

socket() tizim chaqirig‘i nima ?

socket() tizim chaqirig‘i tarmoq orqali ma'lumot almashish uchun yangi socket obyektini yaratadi. Bu socketga IP manzil, port va boshqa ma'lumotlar keyinchalik bog‘lanadi.

Socket yaratishda quyidagi uchta parametr kerak:

1. domain (oilasi) – IPv4, IPv6 yoki boshqa tarmoq turini ko‘rsatadi.

2. type (turi) – TCP yoki UDP protokolida ishlash turini bildiradi.

3. protocol – Standart protokol ishlatilganda bu qiymat 0.

Tizim chaqiruviga oid ma'lumotlar

Linuxda socket() tizim chaqirig‘i sys_socketcall orqali amalga oshiriladi. Assemblyda socket yaratish uchun quyidagi qadamlarga amal qilinadi:

1. eax registriga sys_socketcall identifikatori (0x66) yuklanadi.

2. ebx registriga socket funksiyasi kodi (1) yuklanadi.

3. ecx registriga socket parametrlarining manzili yuklanadi.

4. int 0x80 instruktsiyasi tizim chaqiruvini amalga oshiradi.

Agar tizim chaqiruvi muvaffaqiyatli bo‘lsa, socket fayl deskriptori (file descriptor) eax registrida qaytariladi. Xato bo‘lsa, eaxda manfiy qiymat bo‘ladi.

Assemblyda socket() tizim chaqirig‘i kodi

Bu kod IPv4 va TCP protokollari uchun socket yaratadi.

section .data
    ; Parametrlar
    domain      dw 2                 ; AF_INET (IPv4 tarmoq oilasi)
    sock_type   dw 1                 ; SOCK_STREAM (TCP protokoli)
    protocol    dw 0                 ; Standart protokol (0)
    socket_args dd domain, sock_type, protocol ; Argumentlar jadvali

section .bss
    socket_fd   resd 1               ; Socket fayl deskriptori uchun joy

section .text
    global _start

_start:
    ; `socket()` tizim chaqiruvini amalga oshirish
    mov eax, 0x66                    ; `sys_socketcall` tizim chaqiruvining identifikatori
    mov ebx, 1                       ; `socket` funksiyasi kodi
    lea ecx, [socket_args]           ; Socket parametrlarining manzili
    int 0x80                         ; Tizim chaqiruvini amalga oshirish

    ;  Natijani tekshirish
    cmp eax, 0                       ; Xatolik yuz berganini tekshirish
    jl socket_error                  ; Agar `eax` < 0 bo‘lsa, xatolik

    ; Muvaffaqiyatli yaratildi, `eax` socket fayl deskriptorini saqlaydi
    mov [socket_fd], eax

    ; Socketni muvaffaqiyatli yaratildi, boshqa operatsiyalar qo‘shilishi mumkin
    ; (masalan, bind(), listen(), accept(), send(), recv())

    ; Socketni yopish (close)
    mov eax, 6                       ; `sys_close` tizim chaqiruvi identifikatori
    mov ebx, [socket_fd]             ; Socket fayl deskriptori
    int 0x80                         ; Socketni yopish

    ; Dasturdan chiqish
    mov eax, 1                       ; `sys_exit` tizim chaqiruvi
    xor ebx, ebx                     ; Chiqish kodi: 0
    int 0x80                         ; Dasturdan chiqish
socket_error:
    ; Xatolik yuz berdi, dasturdan chiqish
    mov eax, 1                       ; `sys_exit` tizim chaqiruvi
    mov ebx, 1                       ; Chiqish kodi: 1
    int 0x80                         ; Dasturdan chiqish

Tushuntirish

1. domain (IPv4): Bu yerda AF_INET (2) ishlatilgan, bu IPv4 tarmoq oilasini bildiradi.

2. sock_type (TCP): TCP uchun SOCK_STREAM (1) tipi ishlatiladi. Bu ishonchli, ulanishga asoslangan protokol.

3. protocol: Protokolni 0 qilib belgilash TCP yoki UDP uchun standart protokolni ishlatadi.

4. sys_socketcall: Linuxda socket() tizim chaqirig‘i sys_socketcall orqali amalga oshiriladi. Bu tizim chaqiruvi turli socket operatsiyalarini bajaradi (socket, bind, listen, accept va boshqalar).

5. Natijani tekshirish: Agar tizim chaqiruvi muvaffaqiyatli bo‘lsa, eax registrida socket fayl deskriptori qaytariladi. Agar xatolik yuz bersa, eaxda manfiy qiymat qaytadi.

6. Socket yopish: sys_close tizim chaqiruvi orqali socket yopiladi. Fayl deskriptorini ebx registriga yuklab, int 0x80 yordamida chaqiriladi.

Qo‘shimcha ma'lumotlar

• Socket oilalari:

  • AF_INET – IPv4 tarmoq uchun.

  • AF_INET6 – IPv6 tarmoq uchun.

  • AF_UNIX – UNIX tizimida lokal socket uchun.

• Socket turlari:

  • SOCK_STREAM – TCP ulanishi uchun.

  • SOCK_DGRAM – UDP ulanishsiz ma'lumot uzatish uchun.

• Socket operatsiyalari:

  • socket() – Yangi socket yaratadi.

  • bind() – Socketga IP manzil va port bog‘laydi.

  • listen() – Keluvchi ulanishlarni kutadi (faqat TCP).

  • accept() – Ulanishni qabul qiladi.

  • send() va recv() – Ma'lumotlarni yuborish va qabul qilish.

  • close() – Socketni yopadi.

Ushbu kod va tushuntirishlar orqali assemblyda socketni qanday yaratishni va undan qanday foydalanishni o‘rgandingiz. Socket yaratish tarmoq dasturlashning birinchi bosqichi bo‘lib, undan keyin boshqa socket operatsiyalarini bajarishingiz mumkin.Shu uchun etiborli bo'linglar iltimos har bir mavzuni yaxshiroq va tushunarliroq tarzda qilindi.Bundan ham oddiy roq qilolmaymiz.